Η Ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας καλύπτει την ιστορία της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας από την ύστερη αρχαιότητα μέχρι και την Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Οθωμανούς. Από τον 4ο έως και τον 6ο αιώνα έγιναν διάφορα γεγονότα που σημάδεψαν τη μεταβατική περίοδο κατά την οποία η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία διαιρέθηκε σε ανατολική και δυτική. Το 285, ο αυτοκράτορας Διοκλητιανός (από 284 έως 305) διαίρεσε τη διοίκηση της αυτοκρατορίας στο ανατολικό και στο δυτικό ήμισυ. Μεταξύ του 324 και του 330, ο Κωνσταντίνος ο Α΄ (αυτοκράτορας από 306-337) μετέφερε την πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας από τη Ρώμη στο Βυζάντιο, που έγινε αργότερα γνωστό ως Κωνσταντινούπουλη (‘’Η Πόλη του Κωνσταντίνου’’) και Νέα Ρώμη. Υπό τον Θεοδόσιο τον Α’ (αυτοκρ. από 379-395), ο χριστιανισμός έγινε επίσημη κρατική θρησκεία ενώ άλλες θρησκείες όπως ο ‘’Ρωμαϊκός Πολυθεϊσμός’’ απαγορεύτηκαν. Τέλος, υπό τον Ηράκλειο (αυτοκρ. 610-641), η διοίκηση κι ο στρατός της αυτοκρατορίας αναδιοργανώθηκαν και υιοθέτησαν την ελληνική ως επίσημη γλώσσα στη θέση της λατινικής γλώσσας. Αν και το Ρωμαϊκό κράτος παρέμεινε ως βάση και διατηρήθηκαν όλες οι ρωμαϊκές κρατικές παραδόσεις, οι σύγχρονοι ιστορικοί διακρίνουν το Βυζάντιο από την αρχαία Ρώμη στο βαθμό που αυτό άρχισε να προσανατολίζεται περισσότερο προς την ελληνική παρά προς την λατινική κουλτούρα και χαρακτηρίζεται περισσότερο από τον Ορθόδοξο Χριστιανισμό παρά από τον Ρωμαϊκό Πολυθεϊσμό. Η ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας τελειώνει με την Άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453.
This history of the Byzantine Empire covers the history of the Eastern Roman Empire from late antiquity until the Fall of Constantinople in 1453 AD. Several events from the 4th to 6th centuries mark the transitional period during which the Roman Empire's east and west divided. In 285, the emperor Diocletian (r. 284–305) partitioned the Roman Empire's administration into eastern and western halves. Between 324 and 330, Constantine I (r. 306–337) transferred the main capital from Rome to Byzantium, later known as Constantinople ("City of Constantine") and Nova Roma ("New Rome"). Under Theodosius I (r. 379–395), Christianity became the Empire's official state religion and others such as Roman polytheism were proscribed. And finally, under the reign of Heraclius (r. 610–641), the Empire's military and administration were restructured and adopted Greek for official use instead of Latin. Thus, although it continued the Roman state and maintained Roman state traditions, modern historians distinguish Byzantium from ancient Rome insofar as it was oriented towards Greek rather than Latin culture, and characterised by Orthodox Christianity rather than Roman polytheism.
Κατά τη βυζαντινή εποχή οι βιβλιοθήκες του ελληνορωμαϊκού κόσμου εγκαταλείφθηκαν για ιδεολογικούς κυρίως λόγους, καθώς τελούσαν υπό τη σκέπη παγανιστικών θεοτήτων, όπως οι Μούσες και ο Απόλλωνας. Επιπλέον, παράλληλα με την εδραίωση του χριστιανισμού ως επίσημης θρησκείας, άλλαξε και η μορφή του βιβλίου από τον παπυρικό κύλινδρο στον περγαμηνό κώδικα. Έτσι, θεματοφύλακες της γνώσης δεν είναι πλέον οι δημόσιες ούτε οι βασιλικές βιβλιοθήκες, αλλά η Εκκλησία, φορείς της οποίας είναι τα πολυάριθμα μοναστηριακά κέντρα, οι καθεδρικοί ναοί και οι επισκοπές, ενώ στους κόλπους της λειτουργούσαν σχολεία και αντιγραφικά κέντρα (Κ.Σπ. Στάικος, «Η Ιστορία της Βιβλιοθήκης στον Δυτικό Πολιτισμό», τόμοι Ι–V, Αθήνα, Κότινος, 2002–2012).
During the byzantine era the libraries of the Graecoroman world were abandoned due to the change in mentalities and dominant worldviews as they had functioned under the patronage of pagan deities like Apollo and the Muses. In addition, at the same period when Christianity became the official religion, the form of the book evolved from the papyrus roll to parchment codices. Thus public and royal libraries no longer functioned as keepers of knowledge. This part was played by the Church as represented by the monastic centres, cathedrals and dioceses which housed schools and copyists' workshops (K.Sp. Staikos, "The History of the Library in Western Civilization", vol. I–VI, Athens/New Castle/Houten, Kotinos/Oak Knoll Press/Hes & De Graaf, 2004–2013).